Σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο εργασίας

Όσ@ έχουμε δουλέψει στον επισιτισμό έχουμε βιώσει την ένταση της διάκρισης που επικρατεί στον κλάδο με βάση το φύλο, τη φυλή, την ηλικία, την αρτιμέλεια και τη σεξουαλικότητά μας. Έτσι, έχοντας η μία την άλλη, με οργάνωση των συναδελφισσών, με το σωματείο και φεμινιστικές ομάδες βάζουμε αναχώματα στις ορέξεις των αφεντικών.

Παρακάτω παραθέτονται και κάποιες θεσμικές συμβουλές σε περιπτώσεις σεξουαλικής παρενόχλησης στον χώρο εργασίας.

Ο εργοδότης έχει τη νομική ευθύνη να αποτρέπει τη σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο εργασίας. Αν το περιστατικό σεξουαλικής βίας προκλήθηκε από προϊστάμενο ή συνάδελφο ο εργοδότης καλεί αρχικά μια συζήτηση και αν αυτό δεν έχει αποτέλεσμα, οφείλει να προβεί στις αναγκαίες τροποποιήσεις ώστε να εξασφαλίσει τη μη επανάληψή της στο μέλλον. Τέτοιες ενέργειες αποτελούν: η μετακίνηση του υπαλλήλου, που προέβη στην παρενόχληση, ή ακόμα και η απόλυσή του.

Η μη διασφάλιση ασφαλούς περιβάλλοντος από τον εργοδότη θεωρείται μονομερής βλαπτική μεταβολή. Γενικά, η περίπτωση μονομερούς βλαπτικής μεταβολής μπορεί να ερμηνευθεί από το εργαζόμενο ως καταγγελία της σύμβασης εργασίας από τον εργοδότη (απόλυση), με αποτέλεσμα την καταβολή της αποζημίωσης. Σε αυτή τη περίπτωση εκτός από απόλυση το εργαζόμενο έχει το δικαίωμα επίσχεσης εργασίας, δηλαδή μέχρι να αποκατασταθεί η συνθήκη να μην παρέχει εργασία, ενώ θα του κατατίθεται κανονικά η μισθοδοσία.

Αν δεχτούμε σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο της δουλειάς (είτε από αφεντικά, είτε από συναδέλφους) μπορούμε να προβούμε στις παρακάτω ενέργειες:

  • Καταγγελία στην Επιθεώρηση Εργασίας. Η Επιθεώρηση Εργασίας έχει την υποχρέωση να διαβιβάσει την καταγγελία στον Συνήγορο του Πολίτη, προκειμένου να παρευρεθεί κάποιος υπάλληλος στην τριμερή συνάντηση μεταξύ εργαζομένου, εργοδότη και επιθεωρητή. Το χρονικό περιθώριο για την καταγγελία είναι 6 μήνες.

  • Καταγγελία του περιστατικού στην αστυνομία, καθώς συνιστά ποινικό αδίκημα. Η αστυνομία οφείλει να καταγράψει το γεγονός και να το μεταβιβάσει στον εισαγγελέα. Το χρονικό περιθώριο για καταγγελία στην αστυνομία για πλημμέλημα είναι 3 μήνες, ενώ για κακούργημα (απόπειρα βιασμού ή βιασμός) δεν υπάρχει χρονικός περιορισμός.

  • Μήνυση για σεξουαλική παρενόχληση. Στην περίπτωση αυτή μπορούμε επιπλέον να ασκήσουμε αγωγή για καταβολή χρηματικής αποζημίωσης λόγω ηθικής βλάβης, καθώς συντρέχει προσβολή της προσωπικότητάς μας. Ο χρονικός περιορισμός για την προσφυγή στο δικαστήριο είναι 5 χρόνια. Ωστόσο, είναι σημαντικό να μην αφήνουμε τον καιρό να περνάει γιατί υπάρχει κίνδυνος να θεωρηθεί ως καταχρηστική συμπεριφορά.

Να σημειωθεί πως σεξουαλική παρενόχληση θεωρείται και η λεκτική παρενόχληση με βάση τη διάκριση λόγω φύλου. Για όλα τα παραπάνω ίσως είναι χρήσιμη και η βοήθεια κάποιου δικηγόρου.

Όλες μας, όμως, γνωρίζουμε ότι τόσο τα αφεντικά, όσο και οι αρμόδιες αρχές, είτε δεν κόπτονται ιδιαίτερα, είτε είναι οι ίδιοι που σαμποτάρουν την ψυχική και σωματική μας υγεία. Ας μην ξεχνάμε ότι η πραγματική μας δύναμη βρίσκεται όταν αγωνιζόμαστε για τους όρους και τα όριά μας συλλογικά.